افزایش تقاضا برای سنگ قبر قسطی یا دست دوم!
به گزارش وبلاگ بانیما، شرق نوشت: پیرزن از ماشین وانت به سختی پیاده شد. از تمام چهره اش با ماسک و چادر مشکی فقط چشم های کم سویش پشت عینک ته استکانی پیداست. وارد یکی از مغازه های سنگ مزار فروشی می گردد. با دست های لرزان چادرش را به دندان می گیرد، فیش حقوقی اش را از داخل نایلون بی رنگی بیرون می آورد و به سمت یکی از فروشنده ها می رود. برای مزار همسرش سنگ می خواست.
تمام مستمری اش یک میلیون و 550 هزار تومان بود: نه اولاد دارم نه شوهر. چند سالی هست که همسرم فوت نموده، حالا وسع و توانم به خرید سنگ قبر برای اون خدابیامرز نمی رسه. حقوق خودشو بعد از مرگش می گیرم اما حتی نمی تونم برای قبرش سنگ بخرم. هر وقت به خوابم میاد ناراحته. همش فکر می کنم از اینکه مزارش بی سنگ مونده ناراحته. آخه خدا بیامرز خیلی آبرودار بود... مادر یه سنگ ارزون می خوام. قسطی برام حساب کنید. ضامن ندارم اما همه جا آقا امام رضا ضامنم بوده. سفارشتونو بهش می کنم.... صاحب مغازه عذرخواهی می نماید و پیرزن با فیش حقوقی به مغازه دیگری می رود تا بتواند سنگ مزار مقرون به صرفه قیمتی را قسطی بخرد... .
طبل کرونا که به صدا عایدی، خیلی از خانواده ها را عزادار کرد. سردر خیلی از خانه ها اعلامیه و بنر زدند. اصلا وجود این حجم از بنر و اعلامیه های ترحیم روی در و دیوار شهر بی سابقه بود و هست. هر بار که آمار فوتی ها بالا رفت و کرکره مغازه ها و برخی مشاغل پایین آمد، کار و کاسبی مشاغل دیگری رونق گرفت. تصور همه این است که به واسطه افزایش مرگ و میر های دو سال اخیر که کرونا باعثش بود، کسب وکارهای حول محور مرگ ومیر هم رونق گرفته اما صحبت های مغازه داران سنگ مزار فروشی در اطراف باب الرضا بهشت زهرا که بورس سنگ قبر فروشی است، حکایت دیگری دارد... کاسب ها سنگ های ساخته شده را با نظم خاصی چیده اند. بیرون برخی مغازه ها صدای تراشیدن سنگ می آید. گردوخاک به پا شده. خطاطی، نام متوفی را روی سنگ می نویسد تا خط کن سنگ را بتراشد. مغازه ها خلوت هستند. هر مغازه داری با تماشا خودرویی که توقف می نماید، بفرما می زند که سنگ مزارهایش را تبلیغ کند.
مشتری های شوکه و عاصی!
مغازه داری دانه های تسبیح را بالا و پایین می نماید. ماسک به صورت زده و فقط زمزمه ذکرش به گوش می رسد. از کار و کاسبی اش می گوید: اگر الان در ماه 15 سنگ قبر سفارش می گیرم، سه سال پیش هم همین اندازه سفارش داشتم. درست است که آمار فوتی های کرونا بالا رفته اما فروش ما بیشتر نشده. همه فکر می نمایند که الان کاسبی ما سکه است ولی ما حاضر هستیم برگردیم به دو سال قبل که آمار فوتی ها روزانه پایین تر از حالا بود. همان تعدادی که سفارش داشتیم با میل و رغبت بود. مشتری ها عزادار بودند اما وقتی پیش ما می آمدند این همه شوکه و عاصی نبودند. حتی مقدار سفارش ها هم بیشتر بود. الان کسی سر مزار نمی رود و همه می ترسند از بهشت زهرا و گورستان، می ترسند که از خاک ویروس بلند بگردد. به همین خاطر هم کمتر برای خریدن سنگ مزار سراغ ما می آیند. خیلی از ماشین های گذری که قصد سفارش سنگ قبر دارند، فقط می پرسند که ویروس کرونا از خاک بلند می گردد یا نه، ما نمی دانیم چه جوابی بدهیم. مغازه های ما هم درست کنار بهشت زهراست و مردم می ترسند که از ماشین هم پیاده بشوند....
بالارفتن چندین برابر قیمت سنگ موضوع دیگری است که مغازه دار ها را با چالش های فراوانی روبرو نموده است؛ سفارش های الان مردم مقرون به صرفه تر شده، دو سال پیش قیمت سنگ خیلی مقرون به صرفه بود، سنگ گرانیت را یک میلیون و 500 تومان می خریدیم الان همین سنگ را باید پنج میلیون تومان از کارخانه بخریم و به مردم با سود بسیار ناچیز بفروشیم. مردم خبر ندارند و اکثریت چند سال پیش مقرون به صرفه خریدند، الان که قیمت می گیرند و برای امواتشان می خواهند سنگ قبر سفارش دهند، با شنیدن قیمت ها، دهانشان از تعجب باز می ماند. ما هم می گوییم که تقصیری نداریم. الان حتی مشتری هایی که با ماشین مدل بالا می آیند هم برای سنگ قبر لوکس هزینه نمی نمایند و نهایت کمترین هزینه را می دهند اما اوضاع قبل از تورم و گرانی ها بهتر بود و حداقل سنگ قبرهای گران تری فروش می رفت. خرید قسطی سنگ مزار مهم ترین نکته ای بود که بسیاری از مغازه داران بورس سنگ قبر به آن اشاره کردند؛ پارسال شنیده بودیم که مردم نان قسطی می خرند اما هیچ وقت فکر نمی کردیم که خرید قسطی به سنگ قبر هم برسد...
از زمان کرونا مراجعه برای سنگ قبر آن هم به صورت اقساطی زیاد شده است. خیلی از همکاران این راسته هم تجربه دارند و با مشتری های زیادی برای اقساط روبرو شده اند. همه ما هم یک کلام شده ایم و سنگ قبر قسطی را فقط به دوست و آشنا می دهیم که مطمئن باشیم تسویه حساب می نمایند. اگرچه مردم اموات را مدیون پول نمی نمایند، اما مثلا سال پیش در اوج کرونا یک مشتری داشتیم که برای مزار مادرش سنگ سفارش داد و خرید قسطی کرد. قسط اول را رساند اما دیگر پیدایش نشد. اطلاعات مادرش در بهشت زهرا ثبت است اما ما دیگر سراغش نرفتیم. همین تجربه باعث شد که قسطی سنگ نفروشیم....
سختی برای تهیه مقرون به صرفه ترین سنگ قبر
برخی از مغازه دارها هم فقط به آشنا قسطی می دهند؛ بیشتر فروش بهمن ماه قسطی بود. آن هم به دوست، همسایه و کسانی که می شناسیم. برای سنگ پنج میلیونی، دو میلیون تومان بیعانه می گرفتیم و مابقی را در شش قسط 500 هزار تومانی دریافت می کردیم. زمان کرونا حدود 10 سفارش قسطی برای آشناها داشتیم یا آشناها دوست و رفیق معرفی می کردند که توان پرداخت پول قبر ندارند و ما چون واسط را می شناختیم، قبول می کردیم. اما با وجود تقاضا، به هیچ عنوان به مشتری های شهرستانی قسطی نمی دهیم.
عده ای هم سود فعلی حاصل از فروش سنگ را ناچیز می دانند: سنگی که سال پیش یک میلیون و 500 تومان می خریدیم، حالا باید شش میلیون تومان بخریم؛ مردم از عهده خرید جنس مقرون به صرفه هم برنمی آیند. شما بیایید از فاکتور قیمت های سه سال قبل عکس بگیرید تا کاملا مستند از قیمت ها باخبر شوید. تمام فاکتورهای قیمت سنگ ها قبل از کرونا شفاف و معین است. سنگ های بی کیفیت را جوهر زدند و بعد با سیم سابیدند تا شفاف گردد. سنگ روح ندارد اما سنگی که روح دارد حداقل
13 میلیون تومان به بالا قیمت دارد. تهیه مقرون به صرفه ترین سنگ هم برای مردم سخت شده است.
فروشنده دیگری کاهش قدرت خرید مردم در سنگ قبر را عامل اصلی کسادی بازار می داند: درست است که قبل از قرنطینه مراجعه مردم برای سنگ قبر حدود 15 درصد افزایش داشته، اما نباید فکر کرد که رونق داشته. مردم همه دنبال مقرون به صرفه ترین سنگ هستند، برای کار چانه می زنند و از قیمت ها ناراضی هستند. کار طراحی و نصب یک قبر معمولی حدود سه و نیم، چهار میلیون تومان آب می خورد. اگر سنگ قبر برای قطعات قدیمی و چند طبقه باشد، سنگ های بزرگ تری احتیاج است که با طراحی عکس، خط، تاج، ابزار، قرنیز دور تا دور، نصب بهشت زهرا و... برای آنها که دغدغه اقتصادی ندارند، 10 میلیون تومان تا بی نهایت هزینه می برد. همه توان اقتصادی سفارش سنگ قبر با ابهت را ندارند. قطعات نو هم به خاطر مناسب سازی و وجود ضابطه هایی برای نصب، سنگ های قبر یکدست نصب می گردد که در بیشتر مواقع از مقرون به صرفه ترین مدل های موجود است.
سنگ قبر سود ندارد
کرونا و کم شدن تشریفات برگزاری مرنام به دلیل خطر شیوع ویروس، یکی از بهانه های صاحبان عزا برای سفارش سنگ قبر شده است؛ مردم نمی توانند برای عزاداری، مرنام بگیرند یا میهمان دعوت نمایند. تنها دلخوشی شان جمع شدن بر سر مزار است؛ به همین دلیل ترجیح می دهند جدا از یاری به خیریه ها، بخشی از هزینه را به سنگ قبر اختصاص دهند. سنگ های مقرون به صرفه هم سودی برای ما ندارند. نهایت یک سنگ معمولی هفت میلیون تومانی چقدر سود دارد؟ ما حداقل قبل از کرونا، مشتری های شهرستانی و اطراف تهران هم داشتیم؛ اما الان به ندرت از شهرهای دیگر می آیند.
این روزها با گران شدن قیمت ها، سنگ قبرهای دست دوم هم خریدار خاص خودشان را دارند وقتی به مشتری قیمت می دهیم، رنگ از صورت شان می پرد و اگر همراهی داشته باشند، آغاز به پچ پچ می نمایند و در گوشی حرف می زند. از زمان افزایش سرسام آور قیمت ها، تعداد مشتری هایی که توان خرید سنگ قبر ندارند و آبرودار هستند، زیاد شده است. بسیاری از سنگ قبرهای قطعات قدیمی را که احتیاج به تعویض داشته یا 30 سال از آن گذشته و چند طبقه شدند، برای ما می آورند و می گویند رویش را بسابید و پرداخت کنید و به افرادی که توان اقتصادی کمتری دارند، بفروشید. در این دو، سه سال سنگ های دست دوم هم زیر قیمت دو میلیون تا سه میلیون رفته که همان سنگ را الان باید شش میلیون تومان هزینه می کردند؛ اما ما فقط هزینه سابیدن سنگ، خطاطی یا طراحی را گرفته ایم.
کاهش حساسیت انتخاب سنگ قبر در ایام کرونا
سنگ مرمرهای گران قیمت همچنان مشتری خاص خود را دارند: اگرچه بیشتر مردم مقرون به صرفه پسند شده اند، اما سنگ های شبق، مرمر و انواع مرغوبش هم هواداران خودش را دارد. بازماندگان اموات و خوش سلیقه های مایه دار که در مقبره های خانوادگی هستند، همچنان با مزارهای بغل و اطراف چشم و هم چشمی دارند، نمی خواهند که ارتفاع و طول قبر نسبت به مزار های اطراف بلندتر، تجملاتی تر و متفاوت باشد. برای تاج و قرنیز، چمن و... هزینه های هنگفت می نمایند؛ اما واقعیت این است که کرونا از حساسیت شدید مردم کم نموده و جنس سنگ برای مردم تفاوت چندانی ندارد. وقتی مرنام عزاداری حذف می گردد، کسی بر سر مزار نمی آید و کمتر یاد رفتگان می نمایند. چون مرنام ندارند، به خاطر آبرو، سنگ قبر نمی زنند و در قطعات نو هم امکان مانور دادن چندان وجود ندارد. اگرچه سنگ های گران قیمت زیادی در قطعات نو بهشت زهرا نصب شده؛ اما هم سطح بودن زمین و رعایت ضابطه های دفن و نصب سنگ باعث شده که سنگ قبرهای گران قیمت و متفاوت به چشم نیاید و در نتیجه حساسیت مردم هم کم گردد.
طراحی و خطاطی سنگ قبرها از زمان شیوع کرونا و افزایش مرگ ومیرها تفاوت چندانی ننموده؛ طرح ها مثل گذشته از طرف عزاداران انتخاب می گردد یا طرح ها را پیشنهاد می دهیم که طبق سلیقه انتخاب می نمایند. این روزها بیشتر مغازه ها برای آقایان سنگ قبر می زنند و متوفیان آقایان 30 تا 80 ساله هستند که بر اثر کرونا فوت نموده اند. بیشترین فروش ما از بهشت زهرا است که به خاطر نزدیکی بهشت زهرا با مغازه ها، مراجعه می نمایند. مشتری هایی هم از اطراف تهران مثل اسلامشهر داریم که همه سراغ مقرون به صرفه ترین ها می آیند. ما هیچ سؤالی در خصوص دلیل مرگ نمی پرسیم و فقط سفارش می گیریم؛ اما صحبت بیشتر مشتری ها در خصوص کرونا است که وقتی به دلیل مرگ اشاره می نمایند، دلیل نهایی را کرونا می دانند که عزیزشان را مبتلا و راهی قبرستان نموده است.
محدودیت برای خرید مقرون به صرفه ترین سنگ قبر
بسیاری از افراد هم قید خرید سنگ قبر را می زنند و به همان قطعه سنگ بهشت زهرا که معینات فوت شده را نوشته اند، اکتفا می نمایند؛ وقتی قیمت دلار نوسان داشت و سنگ از خارج کشور وارد نمی شد، سنگ های ایرانی هم به شدت گران شد؛ به همین دلیل قیمت ها بسیار نجومی شده است. ما هر شب که با همکاران همین راسته صحبت می کنیم، همه از مشتری های مقرون به صرفه خر و چانه بزن صحبت می نمایند که حاضر نیستند قیمت بالا برای سنگ قبر بدهند. با وجود اینکه در فرهنگ ما احترام به اموات جایگاه ویژه ای دارد، اما با تمام این صحبت ها، توان خرید سنگ قبر بیش از چهار میلیون برای همه امکان پذیر نیست؛ کما اینکه قیمت های بیش از دوونیم تا سه ونیم میلیون هم واکنش منفی مشتری ها را در پی دارد.
فروشنده دیگری که 30 سال در کار سنگ بوده تأکید می نماید که قیمت ها طبق ضوابط و نظارت اتحادیه سنگ تراشان ایران معین می گردد و خودسرانه قیمت داده نمی گردد؛ 80 درصد مردم بدون اطلاع قبلی از قیمت ها، به مغازه که می رسند، شوکه می شوند و همه می خواهند با کمترین قیمت ممکن سنگ قبر بزنند. ما نمی توانیم قیمت نجومی بدهیم، بازرس روی قیمت ها نظارت دارد. مقرون به صرفه ترین جنس ایرانی هم گرانیت نطنز اصفهان است که در ابعاد صد در 50، حدود دو میلیون و 500 هزار تومان به بالا قیمت دارد که در 99 درصد موارد مقرون به صرفه ترین کار سفارش داده می گردد. مردم این روزها عزادار شده اند و خدا را خوش نمی آید که ما هم بخواهیم اذیت کنیم. الان بعد از 30 سال از واکنش تمام ارباب رجوع ها می توانیم بفهمیم که دلیل فوت چه بوده. این روزها همه از کرونا عزادار هستند و می گویند که عزیزشان ظرف یک هفته بعد از ابتلا فوت شده است. خرید آخر هر آدمی هم سنگ قبر است و ما نمی توانیم خودمان را مدیون کنیم.
منبع: فرارو