روزهای تنهایی رئیس جمهور ترکیه، آیا ترامپ به اردوغان رو دست زد؟
به گزارش وبلاگ بانیما، خبرنگاران، گروه بین الملل- عبدالحمید بیاتی: عملیات چشمه صلح ارتش ترکیه از روز چهارشنبه 17 مهر در شمال سوریه و بدنبال توافقی که میان رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و دونالد ترامپ همتای آمریکایی وی حاصل شد شروع شد.
اردوغان مدت ها بود که به دنبال انجام عملیات نظامی در شمال سوریه بود و از این کار اهداف متعددی را دنبال می کرد که یکی از ابتدایی ترین موارد آن کم کردن حضور نمودها در نزدیکی مرزهای ترکیه بود.
هر چند ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود نشان داده که علاقه عجیبی به اتخاذ تصمیمات غافلگیر نماینده و تنها گذاشتن متحدان خود دارد اما نحوه رفتار وی در قبال ترکیه حکایت از آن دارد که رئیس جمهور آمریکا در این مورد خاص به نوعی در حال بازی شطرنج است.
ترامپ در حالی با عملیات ارتش ترکیه در شمال سوریه موافقت کرد و نمودهای متحد آمریکا را در برابر این حملات تنها گذاشت که روابط آنکارا و واشنگتن در ماه های اخیر بسیار پرتنش بود که عمده این تنش ها مربوط به اقدام ترکیه برای خرید سامانه اس 400 از روسیه می شد.
اقدام ترکیه در این رابطه نه تنها موجب ناراحتی آمریکا بود بلکه موجب اعتراض سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز شده بود. اصرار و پافشاری اردوغان برای در اختیار داشتن اس 400 به شدت با واکنش آمریکا روبرو شده تا جائیکه واشنگتن آموزش خلبان های ترکیه ای را که قرار بود با جنگنده های اف 35 پرواز نمایند متوقف نمود.
شاید ترامپ با خارج کردن نظامیان امریکایی از سوریه و دادن چراغ سبز برای حمله ترکیه قصد داشته اردوغان را وارد تله کند.
دریافت اهرم فشار از اردوغان
پیغامد این اقدامات، رسانه های آمریکایی از تصمیم ترامپ برای خارج کردن بمب های اتمی آمریکا از پایگاه اینجرلیک خبر دادند. باقی ماندن 50 بمب هسته ای در ترکیه در حالیکه ترامپ بدنبال تنبیه اردوغان است نوعی پاشنه آشیل محسوب می شد و با خارج کردن این تسلیحات از اینجرلیک به نوعی اهرم فشار را از اردوغان گرفته است.
رو دست ترامپ به اردوغان
بعد از آغاز عملیات چشمه صلح، ترامپ به سرعت با انتشار پیغام هایی درباره اینکه اگر اردوغان در این عملیات فراتر از توافقات اجرا شده عمل کند با تحریم های شدیدی روبرو می شود هشدار داد و روز دوشنبه 22 مهر نیز با انتشار پیغام دیگری در توئیتر اعلام نمود که تحریم های سنگین آمریکا علیه ترکیه در راه هستند. ترامپ حتی تهدید کرد که آمریکا می تواند بار دیگر اقتصاد ترکیه را زمین گیر کند.
متعاقب این پیغام مایک پنس، معاون رئیس جمهور و استیو منوچین، وزیر خزانه داری آمریکا دوشنبه 22 مهرماه تحریم های تنبیهی تازه ایالات متحده علیه دولت و مقام های ترکیه را به دلیل عملیات نظامی آنکارا در شمال سوریه اعلام نمودند.
وزارت خزانه داری آمریکا می گوید، حلوصی آکار، وزیر دفاع، سلیمان سویلو، وزیر کشور و فاتح دونماز، وزیر انرژی ترکیه و دو وزارتخانه دفاع و انرژی ترکیه تحریم شده اند و دارایی آنها در آمریکا مسدود و هرگونه معامله با آنها ممنوع اعلام شده است.
مایک پنس به وبلاگ بانیما گفته است: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز دوشنبه با رجب طیب اردوغان همتای ترک خود تلفنی صحبت کرد و خواهان آتش بس فوری و سرانجام خشونت در شمال سوریه شد.
اردوغان دستور آغاز عملیات چشمه صلح را بعد از رایزنی با ترامپ و به نوعی دریافت چراغ سبز از آمریکا آغاز کرد اما این رفتارهای واشنگتن نشان می دهد کاخ سفید همانطور که پشت کُردهای مورد حمایت خود را خالی کرد پشت اردوغان را نیز در این عملیات خالی نموده است.
اعمال تحریم های ابتدایی و همچنین در پیش بودن تحریم های بیشتر نشان از قصد آمریکا برای تنبیه سخت ترکیه دارد و عملیات چشمه صلح بهانه لازم را برای اعمال این تحریم های بوجود آورده است.
در همین رابطه رئیس جمهور آمریکا بامداد امروز سه شنبه به دلیل عملیات نظامی ترکیه در شمال شرق سوریه، وضعیت اضطراری ملی در ایالات متحده اعلام نمود.
طبق بیانیه کاخ سفید، ترامپ در نامه ای که به کنگره برای اعلام تحریم های ترکیه ارسال نموده، نوشته است: من به دلیل وضعیت کنونی در سوریه و مخصوصا اقدامات اخیر دولت ترکیه در اجرای عملیات نظامی در شمال شرقی سوریه، وضعیت اضطراری ملی اعلام می کنم.
آمریکا با اعلام اضطرار ملی علیه ترکیه می تواند در هر زمانی به بهانه های مختلف تحریم های جدیدی را علیه ترکیه به اجرا بگذارد.
انتقام اروپا از ترکیه
در این میان اروپا که به موجب بحران مهاجران در سال های اخیر به نوعی از ترکیه زخم خورده بود عملیات چشمه صلح را فرصتی برای تلافی دانسته و چند کشور به بهانه کشته شدن افراد غیر نظامی در این عملیات صادرات تسلیحات به ترکیه را متوقف نموده اند.
در همین رابطه روز گذشته اعضای اتحادیه اروپا در جریان نشست وزرای خارجه در لوکزامبورگ، به اتفاق آراء حملۀ نظامی ترکیه به مناطق کردنشین شمال سوریه را محکوم کردند و از تمام کشورهای عضو خواستند تا فروش اسلحه به آنکارا را متوقف نمایند.
جوزف بورل، رئیس منتخب دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا که قرار است جایگزین فدریکا موگرینی شود اعلام نمود که 28 کشور عضو این اتحادیه به اتفاق آراء تصمیم به محکوم کردن ترکیه دریافتد و از ترکیه خواستند تا هرچه سریع تر این حملات را متوقف کند.
بورل اضافه نمود که این اتحادیه همچنین از تمام کشورهای عضو خواست تا فروش هرگونه سلاح به آنکارا را متوقف نمایند.
مجموعه این تحولات نشان می دهد که آمریکا و اروپا در مورد عملیات چشمه صلح، ترکیه را تنها گذاشته و این عملیات را فرصتی برای دریافت انتقام از اردوغانی می دانند که در سال های اخیر برای آنها همانند استخوانی در گلو بوده است.
اردوغان اعلام نموده که با وجود این فشارها عملیات ارتش ترکیه در شمال سوریه متوقف نمی شود و شاید این سماجت موجب شدیدتر شدن واکنش های طرف های غربی شود. افزایش فشارهای خارجی در حالیکه اردوغان در داخل کشور نیز با پدیده جدا شدن یاران قدیمی خود همچون عبدالله گل، احمد داوداوغلو، علی باباجان و ... روبرو است می تواند سالهای باقی مانده از سلطنت وی را زهرآگین کند.
منبع: خبرگزاری مهر