آیا ابتلا به کرونا باعث افسردگی و اضطراب می گردد؟ - وبلاگ بانیما

به گزارش وبلاگ بانیما، حتما شما هم شنیده اید که دوستان و اطرافیانتان پس از ابتلا به کرونا و بهبودی از آن دچار تغییرات خلق وخو شده اند، احساس افسردگی می نمایند و با مسائل اضطرابی درگیر هستند. این طور به نظر می رسد که با نوع جدیدی از افسردگی کرونایی روبه رو هستیم و باید برای آن به طور جدی در پی راهکار باشیم. با توجه به اینکه این روزها با شیوع گسترده ویروس کرونای دلتا در جامعه روبرو هستیم، در خبرنگاران مگ تصمیم گرفتیم کمی درباره افسردگی کرونایی صحبت نموده و آنالیز هایی که در دانشگاه هاروارد و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) را با هم مرور کنیم.

بعد از بهبود کرونا با چه عوارضی روبه رو می شویم؟

ممکن است پزشک به شما گفته باشد که ماه ها پیش ویروس کرونا از بدنتان خارج شده است اما با اینکه مسئله ای در تنفس ندارید باز هم سطح اکسیژن شما به حالت عادی برنگشته باشد. علاوه بر آن ممکن است با سردردهای مداوم هم درگیر باشید. این ها اتفاقات عجیبی نیستند و نباید نگران باشید. موضوع نگران کننده ایجاد احساس ترس و اضطراب است که ممکن است تپش قلب شدیدی را هم در شما ایجاد کند. ممکن است میزان این اضطراب آن قدر زیاد باشد که خواب شبانه اتان را هم مختل کند.

جامعه پزشکی هنوز در حال تحقیق و کسب اطلاعات درباره تأثیر ویروس کرونا بر مغز است. داده های منتشر شده در ووهان چین نشان می دهند که ممکن است در طول مدت زمان ابتلا، ویروس به مغز حمله کند. در این داده ها تعیین شده است که بیشتر از یک سوم بیماران علائم عصبی از خود نشان داده اند. بعلاوه تحقیقات پزشکی تعیین نموده است که علاوه بر عفونت مغزی، این بیماری منجر به بدتر شدن شرایط سلامت روان افراد مختلف شده است. این موضوع می تواند ناشی از عوارض روانی انزوا، تنهایی، بیکاری، فشارهای اقتصادی و از دست دادن عزیزان باشد. در طول مدت همه گیری کرونا تجویز داروهای ضدافسردگی افزایش پیدا نموده، بروز خشونت در خانواده و روابط صمیمی زیاده شده و از همه مهم تر، ایجاد افکار خودکشی، به ویژه در جوانان، رو به افزایش است.

استرس و اضطراب می تواند باعث ایجاد حالت ها و احساسات زیر گردد؛

• احساس ترس، عصبانیت، غم، نگرانی، دوری از احساسات یا سرخوردگی
• تغییر در اشتها، انرژی، خواسته ها و علایق
• مشکل در تمرکز و تصمیم گیری
• مشکل در خوابیدن یا کابوس تماشا
• واکنش های فیزیکی مانند سردرد، بدن درد، مسائل معده و بثورات پوستی
• تشدید مسائل مزمن سلامتی
• بدتر شدن شرایط بهداشت روانی
• افزایش مصرف دخانیات و الکل

آیا ابتلا به کرونا خطر افزایش اختلالات روانی را افزایش می دهد؟

تا همین چند وقت پیش پیامدهای سلامت روان در بهبود یافتگان کرونا تعیین نبود. مطالعه ای که به تازگی بر روی پفراینده های الکترونیکی سلامت 69 میلیون نفر اجرا شده نشان داده است که ابتلا به کرونا خطر ابتلا به اختلالات روانی، زوال عقل یا بی خوابی را افزایش می دهد. بعلاوه افرادی که با اختلالات روانپزشکی درگیر بوده اند، 65% بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به کرونا بوده اند. البته این موضوع ممکن است با سبک زندگی آن ها ارتباط مستقیم داشته باشد. معمولا این افراد عادت هایی مثل سیگار کشیدن و مصرف الکل دارند یا درگیر التهاب بوده یا تحت تأثیر داروهای روانپزشکی هستند؛ همین عوامل خطر ابتلا به کرونا را تا حد زیادی افزایش می دهد.

تحقیقات مذکور عظیم ترین تحقیق اجرا شده بر روی اثرات کرونا بر روان افراد بوده که اجرا شده است. البته هنوز اثرات طولانی مدت عفونت با ویروس کووید-19 تعیین نیست. جالب است بدانید در سال های 1918 و 1919 که دنیا با همه گیری آنفولانزا درگیر بود اغلب نوزادان مادرانی که با ویروس آنفولانزا آلوده شده بودند به اسکیزوفرنی دچار بودند. این طور تصور می گردد که عفونت ویروسی در دوران بارداری می تواند از عوامل خطر آفرین در زمینه ایجاد بیماری های روانی مرتبط با سیستم ایمنی بدن باشد. این موضوع ممکن است تا حدی در ارتباط با ویروس کرونا هم صدق کند.

آیا شما هم به افسردگی کرونایی مبتلا هستید؟

ممکن است شما هم به علت ابتلا به کرونا یا به علت شرایط زندگی احساس خستگی، استرس یا ناراحتی کنید.

با این حال اگر پس از مشورت با پزشک متوجه شدید که درگیر افسردگی یا اضطراب شده اید از قلم نیاندازید که ابزارهای غربالگری تشخیصی نیستند. افراد که درگیر ویروس کووید-19 بوده اند اغلب به این علت در آنالیز های اجرا شده از نظر افسردگی مثبت هستند که بیشتر علائم عفونت و افسردگی با هم همپوشانی دارند. مثلا کم خوابی، اختلال در تمرکز و کاهش اشتها می تواند به علت بیماری پیش آمده باشد و حتما نشانه افسردگی نیست.

برای تشخیص دقیق تر بهتر است تا مدتی که علائم بیماری از بین رفته یا ضعیف می شوند صبر کنید. درست است که داروهای ضدافسردگی معمولا برای اختلالات خلقی و اضطرابی هم تجویز می شوند اما نباید فراموش کرد که علائم خفیف تا میانه معمولا با تغییر و بهبود شرایط زندگی از بین می فرایند. اگر اولین بار است که افسردگی یا اضطراب را تجربه می کنید و علائم خفیفی در شما مشاهده می گردد شاید احتیاجی به درمان تخصصی نداشته باشید. اگر قرار است مصرف دارویی را آغاز کنید قبل از آن حتما با پزشک متخصص مشورت نموده و در صورت احتیاج به تغییرات حتما پزشک را در جریان قرار دهید.

راه های کاهش پیامدهای روان شناختی ناشی از کرونا

• واکسن بزنید. اگر نوبتتان شده است بدون توجه به شایعه ها حتما واکسن بزنید. واکسن، به ویژه به افراد دارای اختلالات روانی، یاری می نماید از افسردگی کرونایی دور بمانند.
• استفاده از ماسک و رعایت فاصله ایمنی را ادامه دهید. درست است که همه ما به حفظ روابط اجتماعی احتیاج داریم اما بهتر است همچنان از روش های دیگر، مثل ارتباط های آنلاین، برای ادامه روابط اجتماعی بهره ببرید. این کار شما را از خطر ابتلا به کرونا حفظ نموده و در نتیجه در برابر درگیری با اختلالات روانی و خلقی ناشی از این ویروس هم در امان نگه می دارد.
• هوای دیگران را داشته باشید. حمایت از مبتلایان به کرونا که با تغییرات محل کار، مسائل بیمه ای یا عدم دسترسی به خدمات بهداشت روانی می تواند از ابتلای آن ها به افسردگی کرونایی جلوگیری کند. در بین این افراد آن هایی که از یا کرونایی رنج می برند بیشتر از دیگران به حمایت احتیاج دارند.
• فعالیت بدنی داشته باشید. فعالیت بدنی علاوه بر مدیتیشن می تواند بر اثر داروها، خلق وخو و اضطراب اثر مثبت داشته و به سلامت حافظه و قلب هم یاری کند.
• از رفتارهای آرامش بخش بهره ببرید. وقتی این طور به نظر می رسد که دنیا از کنترل خارج شده است سعی کنید رفتارهای آرامش بخش انجام دهید. داشتن کنترل بر بخشی از روز هم می تواند در شما احساس پایبندی و استحکام را ایجاد کند.
• با احتیاط از داروهای خواب آور و آرامش بخش بهره ببرید. اگر مراقب نباشید استفاده موقتی از این داروها می تواند تبدیل به عادتی طولانی مدت گردد و شما را با مسائلی مثل وابستگی به دارو و اضطراب برگشتی روبرو کند.
• مصرف الکل و دخانیات را کنار بگذارید. استرس طولانی مدت ناشی از مراقبت از عزیزان، از دست دادن شغل، طولانی شدن مدت زمان حضور در خانه و عوامل استرس زای مربوط به رابطه می تواند به افزایش مصرف و مسائل وابسته به آن گردد.
• مراقب میزان کافئین مصرفی خود باشید. اگر خستگی بعد از ابتلا به بیماری کرونا شدید است با پزشک خود صحبت کنید. مصرف کافئین می تواند اضطراب و مسائل خواب رادر شما تشدید کند.
• از دوستان، همکاران و همسایگان خود بپرسید که احتیاج به یاری شما دارند یا نه. معمولا رد کردن یاری برای افراد بسیار ساده تر از درخواست یاری از دیگران است. اگر شخصی در تنهایی خود با افکار خودکشی دست وپنجه نرم می نماید شما می توانید با یک تماس ساده یا یک حرکت محبت آمیز نجات دهنده زندگی اش باشید.

سخن آخر

همه گیری ویروس کووید-19 تأثیر زیادی بر زندگی ما داشته است. خیلی از افراد با چالش هایی روبه رو شده اند که می تواند استرس زا و طاقت فرسا بوده و احساسات تلخ و دردناکی را در بچه ها و عظیمسالان ایجاد کند. افسردگی کرونایی معمولا در بین افرادی که به این ویروس آلوده شده و بهبود پیدا نموده اند مشاهده می گردد. البته تحقیقات در این زمینه هنوز ادامه دارد. از سویی دیگر اقدامات بهداشت عمومی، مثل فاصله گذاری اجتماعی، که برای کاهش شیوع این ویروس انجام می گردد می تواند در ما احساس تنهایی ایجاد کند. وقتی هم که احساس تنهایی طولانی مدت گردد خطر ابتلا به استرس و اضطراب در افراد بالا می رود. با اقداماتی مثل حمایت از دیگران و برقراری ارتباطات اجتماعی از راه های ایمن می توان خطر درگیری با افسردگی کرونایی را تا حدی کاهش داد.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ بانیما مگ را بخوانید.

منابع: HARVARD MEDICAL SCHOOL, CDC